Fa
بیماری کنه واروا زنبورعسل یکی از خطرناک‌ترین آفات زنبورداری است که توسط کنه Varroa destructor ایجاد میشود. این کنه به بدن زنبورها می‌چسبد و از خون آن ها تغذیه می‌کند. این موضوع باعث ضعف عمومی، کاهش طول عمر، ناهنجاری‌های بال و در نهایت فروپاشی کلنی میشود. علائم آلودگی شامل زنبورهای ناقص یا بال‌های تغییر شکل‌یافته، کاهش جمعیت کلنی و رفتارهای غیرعادی زنبورهاست. برای پیشگیری، مدیریت صحیح کلنی، استفاده از زنبورهای مقاوم و کنترل طبیعی با گیاهان ضدکنه مانند آویشن توصیه میشود. درمان شامل داروهای ضدکنه مانند اسید اگزالیک، اسید فرمیک یا نوارهای فلومترین است که باید تحت نظارت و در زمان مناسب استفاده شوند تا از ایجاد مقاومت در کنه‌ها جلوگیری شود.
این موجودات کوچک که با نام کنه واروآوجود دارند باعث آزار بسیاری از زنبورداران هستند. در صورت ابتلای کلنی زنبور عسل به کنه واروآ و درمان نشدن آن میتواند کل کلنی را به نابودی بکشاند. به همین دلیل است که علائم، پیشگیری و درمان بیماری کنه واروآ در زنبور عسل بسیار حائز اهمیت و مورد توجه زنبورداران است. در ادامه این مطلب از شرکت داروسازی کاوش بایوتک همراه ما باشید تا توضیحات دقیق در مورد کنه واروا زنبورعسل خدمت شما ارائه کنیم.
کنه واروا زنبورعسل چیست؟
کنه واروآ (Varroa destructor) یک انگل خارجی خطرناک است که به زنبورهای عسل حمله کرده و از همولنف (مایع بدن) آنها تغذیه می‌کند. این کنه با چسبیدن به بدن زنبورها، ضعف عمومی، انتقال ویروس‌های خطرناک و کاهش طول عمر آنها را به همراه دارد. واروآ به‌ویژه در لاروها و شفیره‌های زنبور رشد می‌کند و باعث ناقص شدن زنبورهای متولدشده، تغییر شکل بال‌ها و در نهایت فروپاشی کلنی میشود. به دلیل سرعت بالای تکثیر، اگر مدیریت و کنترل مناسبی انجام نشود، میتواند در مدت کوتاهی جمعیت کلنی را به شدت کاهش دهد. این موجودات در سلول‌های پرورش دهنده زنبورهای عسل تولید مثل می کنند واز روش های زیر قابل انتقال هستند:
وارد شدن به کلنی‌های دیگه- از طریق زنبورهای شهدآور
- انتقال به وسیله دیگر گرده افشان‌ها
- قرار دادن کندو ها در منطقه های آلوده
- فروش ملکه و بچه کندو ها
وارد شدن به کلنی‌های دیگهعلائم ابتلا کنه واروآ در زنبورعسل چیست؟
علائم ابتلا به کنه واروآ در زنبور عسل شامل ضعف عمومی کلنی، کاهش تعداد زنبورها، تولد زنبورهای ناقص با بال‌های تغییر شکل‌یافته یا بدن تحلیل‌رفته و رفتارهای غیرعادی مانند رها کردن نوزادان یا ترک کندو است. زنبورهای آلوده اغلب روی ورودی کندو یا در نزدیکی آن مشاهده می‌شوند، در حالی که کنه‌های قهوه‌ای مایل به قرمز ممکن است روی بدن زنبورها یا در سلول‌های نوزادان دیده شوند. با افزایش جمعیت کلنی تعداد کنه واروآ نیز افزایش پیدا خواهد کرد و میتواند علائم متفاوتی داشته باشد که ممکن است همه یا بعضی از علائم قابل مشاهده باشد. از جمله:
- زنبورهای عسلی که بال‌ها و پاهایشان تغییر شکل پیدا کرده است
- ورم کردن شکم زنبورهای عسل
- نوزادهای مرده
- خزیدن زنبورهای عسل در کندو
- دیده شدن کنه‌ها بر روی زنبورهای بالغ یا نوزادان زنبورعسل
- افزایش مرگ و میر در زمستان
- ایجاد مشکل در پرواز زنبورها
- کم شدن زنبورهای عسل
- کم شدن طول عمر زنبورهای عسل و از بین رفتن سریع زنبورها
- کاهش وزن زنبورها
- وجود نوزادان پراکنده
روش‌های پیشگیری و درمان ابتلا به کنه واروآ در زنبورعسل
متاسفانه بیماری کنه واروآدر سال‌های اخیر افزایش یافته است و تلفات زیادی را در کندوهای زنبور عسل باعث میشود. این کنه یک نوع آفت است که از خون زنبورهای عسل تغذیه می‌کند و بزرگ و بالغ میشود.
روش‌های طبیعی و شیمیایی برای کاهش وجود کنه واروآ وجود دارد که در زیر سعی شده به چند مورد از آنها اشاره شود:
روش‌های طبیعی:
- شامل وارد کردن زنبورهای عسل مقاوم در برابر کنه:
زنبورهای مقاوم شفیره‌هایی که به کنه آلوده شده‌اند را از بین می‌برند و نوزادان مرده را به سرعت حذف می‌کنند همچنین با گاز گرفتن کنه‌ها باعث از بین رفتن آنها میشود.
- استفاده از صفحات چسبناک:
استفاده کردن از یک تخته یا صفحه چسبناک که در کف کندو قرار داده شود، موجب میشود کنه‌ها در صورت افتادن پس از نظافت توسط زنبورهای عسل روی صفحه بچسبند و توانایی بالا رفتن مجدد را از دست بدهند.
- شان ها با سلول‌های کوچک:
تعدادی از تحقیقات بیان می‌کند که با کم کردن اندازه سلول‌ها تعداد کنه‌ها نیز کاهش پیدا می‌کند و امتحان کردن آن ضرری ندارد.
- شان های نر بافت:
از آنجایی که کنه واروآعلاقه دارد در داخل شان‌های نر تخمریزی کند، گذاشتن تله سلول نر برای به دام انداختن کنه‌ها و سپس خروج این سلول‌ها از داخل کلنی میتواند یک روش باشد.
روش‌های شیمیایی:
موادشیمیایی نرم:
مواد شیمیایی نرم یا ارگانیک استفاده از اسیدهای آالی، اسیدهای بتا رازک و اسانس‌ها که به طور طبیعی مشتق شده‌اند میتواند قبل از استفاده از مواد شیمیایی سخت مورد استفاده قرار گیرد.
- اسید فرمیک:
این ماده به طور طبیعی در زهر زنبورهای عسل وجود دارد استفاده از اسید فرمیک میتواند به پوشش‌های موم نفوذ کند و سبب از بین بردن کنه‌های در حال تولید مثل شود. شایان توجه است که استفاده از این ماده در دمای بالاتر از ۲۵ درجه سانتیگراد میتواند به نوزادان و ملکه آسیب وارد کند و در دمای زیر ۱۵ درجه سانتیگرادکارایی خاصی نداشته باشد.
- اسید اگزالیت:
یک ترکیب طبیعی که در گیاهانی مثل کلم پیچ، چغندر، اسفناج و ریواس موجود است و به عنوان یک ماده شیمیایی برای کاهش کنه به دو صورت بخار و مایع قابل استفاده است. بیشتر استفاده ی آن در فصل زمستان و اوایل بهار است باید توجه داشت که استفاده بیش از حد آن برای زنبورها مضر است.
- تیمول:
ترکیب تقطیر شده از گیاه آویشن است که برای کنترل کنه واروآ مورد استفاده قرار می‌گیرد ولی چون به پوشش سلول‌ها نفوذ نمی‌کند نمی‌تواند کنه‌هایی را که در سلول‌های مولد هستند کنترل کند .از آنجایی که اثربخشی این روش زیاد نیست بهتر است از روش‌های دیگر استفاده شود.
موادشیمیایی سخت:
در روش‌های شیمیایی می‌توان از کنه کش‌هایی برای کاهش این آفت‌ها استفاده کرد که حدود ۹۵ درصد تاثیرگذار است لاکن باقیمانده این مواد در موم میتواند به زنبورها آسیب برساند و آنها را مستعد ابتلا به بیماری نوزما کند. همچنین وجود باقیمانده این مواد در محصولات زنبور عسل میتواند محبوبیت محصولات را برای مصرف کنندگان کاهش دهد بنابراین استفاده از این مواد به عنوان آخرین راهکار توصیه میشود.
- آمیتراز:
از محبوب‌ترین انواع آفتکش‌های مصنوعی است که در شکل اصلی خود در موم باقی نمی‌ماند ولی بعضی از متابولیت های آن درموم باقی می‌ماند که اثر هم افزایی آن با ویروس‌ها میتواند سبب افزایش مرگ زنبورها شود و از آنجایی که مقاومت به آمیتراز وجود دارد باید در استفاده از آن دقت نمود.
بیماری نوزما :
از شایع‌ترین بیماری‌های زنبور عسل بیماری نوزما است. معمولاً نوزادان به این بیماری مبتلا نمی‌شوند علائم این بیماری شامل:
- به هم ریختگی و بی‌نظمی زنبورها
- فلج شدن
- برآمده شدن شکم‌ها
جمع بندی:
متاسفانه بیماری کنه واروآدر سال‌های اخیر افزایش یافته است و تلفات زیادی را در کندوهای زنبور عسل باعث میشود. این کنه یک نوع آفت است که از خون زنبورهای عسل تغذیه می‌کند و بزرگ و بالغ میشود. بیماری کنه واروآ یکی از جدی‌ترین تهدیدات برای زنبورهای عسل است که با چسبیدن به بدن زنبورها و تغذیه از همولنف آنها، باعث ضعف، انتقال بیماری‌های ویروسی و در نهایت فروپاشی کلنی میشود. علائم این آلودگی شامل کاهش جمعیت زنبورها، تغییر شکل بال‌ها و رفتارهای غیرعادی است. از آنجا که تکثیر سریع این کنه میتواند به نابودی کلنی منجر شود، پیشگیری و کنترل آن ضروری است. زنبورداران می‌توانند با مدیریت صحیح کندو، انتخاب زنبورهای مقاوم و استفاده از روش‌های طبیعی یا دارویی مانند اسید اگزالیک و نوارهای ضدکنه، از شیوع بیماری جلوگیری کرده و سلامت کلنی‌های خود را حفظ کنند.
بدون دیدگاه