کتوز در نشخوار کنندگان (گاو و گوسفند)

کتوز یک بیماری متابولیکی است که عمدتاً در گاوهای شیری مشاهده می‌شود و به دلیل اختلال در فرآیند سوخت و ساز چربی‌ها رخ می‌دهد. این بیماری در اثر تغییرات هورمونی و تغذیه‌ای در دوران اوج تولید شیر (معمولاً در اوایل شیردهی) بروز می‌کند. هنگامی که گاو به دلیل مصرف ناکافی انرژی، بدن شروع به استفاده از چربی‌های ذخیره شده برای تأمین انرژی می‌کند، ممکن است کتون‌ها (موادی که در اثر تجزیه چربی‌ها تولید می‌شوند) در خون تجمع پیدا کنند و به سطح سمی برسند. نشخوار کنندگان دیگر مانند گوسفندان نیز ممکن است به این بیماری مبتلا شوند، اما در گاوهای شیری به دلیل افزایش شدت تولید شیر و نیاز بالای انرژی، بیشتر شیوع دارد. علائم بالینی شامل کاهش اشتها، ضعف، کاهش تولید شیر، و در موارد شدیدتر، تغییرات عصبی مانند بی‌توجهی و راه رفتن غیرعادی می‌باشد. درمان این بیماری معمولاً شامل مدیریت تغذیه‌ای، تجویز گلوکز و مکمل‌های انرژی‌زا است. در ادامه این مطلب از شرکت داروسازی کاوش بایوتک می خواهیم به بررسی بیماری کتوز در نشخوار کنندگان و روش های پیشگیری و درمان این بیماری بپردازیم. همراه ما باشید.

پیشگیری از کتوز در نشخوار کنندگان

پیشگیری از کتوز در نشخوار کنندگان به ویژه گاوهای شیری نیازمند مدیریت تغذیه‌ای صحیح و دقیق است. یکی از راه‌های اصلی پیشگیری تأمین انرژی کافی در دوران پیش از زایمان و در اوایل شیردهی است. استفاده از خوراک با کیفیت بالا و متعادل که شامل کربوهیدرات‌ های قابل هضم و چربی‌های سالم باشد، می‌تواند به جلوگیری از کمبود انرژی و کاهش خطر ابتلا به کتوز کمک کند. همچنین، کاهش استرس‌های فیزیکی و محیطی، مدیریت مناسب زایمان و توجه به وضعیت سلامتی گاوها از دیگر اقداماتی است که می‌تواند به پیشگیری از این بیماری کمک کند. پودر پرودی، که یک مکمل تغذیه‌ای است، می‌تواند نقش مهمی در بهبود اشتها و جلوگیری از کتوز داشته باشد. این پودر با تأمین مواد مغذی لازم و تحریک سیستم گوارشی گاوها، باعث افزایش اشتها و بهبود مصرف خوراک می‌شود. این موضوع به گاو کمک می‌کند تا انرژی مورد نیاز خود را به‌طور مؤثرتر تأمین کند و از تجزیه بیش از حد چربی‌ها و تولید کتون‌ها جلوگیری کند. استفاده از پودر پرودی به خصوص در دوران بحرانی پس از زایمان، می‌تواند باعث بهبود وضعیت متابولیکی گاو و کاهش خطر ابتلا به کتوز شود.

کتوز در گاو های شیری

کتوز در گاو، به‌ویژه گاوهای شیری یک اختلال متابولیکی است که معمولاً در دوره ابتدایی شیردهی رخ می‌دهد. این بیماری به دلیل کمبود انرژی در بدن گاو و استفاده از ذخایر چربی برای تأمین انرژی ایجاد می‌شود. هنگامی که گاو شیر زیادی تولید می‌کند و انرژی مصرفی از طریق غذا به میزان کافی تأمین نمی‌شود، بدن شروع به تجزیه چربی‌ها می‌کند که این فرآیند منجر به تولید کتون‌ها می‌شود. تجمع بیش از حد کتون‌ها در خون می‌تواند به وضعیت سمی منتهی شود. علائم بالینی شامل کاهش اشتها، کاهش تولید شیر، ضعف، لاغری، و در موارد شدیدتر تغییرات عصبی مانند بی‌توجهی و راه رفتن غیرعادی است. درمان این بیماری معمولاً شامل مدیریت تغذیه‌ای مناسب، تجویز گلوکز و مکمل‌های انرژی‌زا برای تأمین نیازهای بدن گاو است.

علائم کتوز در نشخوار کنندگان

زمان ابتلا به کتوز در گاوهای شیری معمولاً در دوران اوایل شیردهی به ویژه در هفته‌های اول پس از زایمان مشاهده می‌شود. این بیماری بیشتر در گاوهای بالغ و پر تولید دیده می شود. زیرا این گاوها به دلیل نیاز انرژی بالا برای تولید شیر، بیشتر در معرض خطر هستند. گاوهایی که زایمان ‌های قبلی داشته ‌اند یا در اوایل دوره شیردهی قرار دارند، بیشتر از گاوهای جوان به این بیماری مبتلا می‌شوند. دوره کمون کتوز معمولاً کوتاه است و علائم آن معمولاً در ۲ تا ۳ هفته اول پس از زایمان ظاهر می‌شود. در این زمان بدن گاو به دلیل تولید شیر زیاد و مصرف ناکافی انرژی از طریق خوراک، وارد حالت منفی انرژی شده و به تجزیه چربی‌های بدن می‌پردازد که این فرآیند باعث تولید کتون‌ها و بروز علائم کتوز می‌شود. همانطور که گفتیم علائم کتوز در نشخوار کنندگان، به‌ویژه در گاوهای شیری، معمولاً شامل :

• کاهش اشتها
• کاهش تولید شیر
• ضعف و لاغری

می باشد. گاو مبتلا به کتوز ممکن است به طور غیرعادی کم‌تحرک و بی‌اشتها باشد و تمایلی به خوردن خوراک نداشته باشد. کاهش اشتها منجر به کاهش مصرف انرژی می‌شود که در نتیجه آن بدن به مصرف چربی‌های ذخیره‌شده خود برای تأمین انرژی می‌پردازد و این فرآیند باعث تولید کتون‌ها می‌شود. در موارد شدیدتر تجمع کتون‌ها در خون می‌تواند به تغییرات عصبی منجر شود که شامل بی‌توجهی، راه رفتن غیرعادی، لرزش یا حتی مشکلات تنفسی است. همچنین گاوهای مبتلا به کتوز ممکن است در برخی موارد دچار بوی نامطبوعی از دهان شوند که به دلیل وجود کتون ‌ها در خون است. در صورت عدم درمان این وضعیت می‌تواند به اختلالات جدی‌تری مانند کاهش باروری و افزایش خطر ابتلا به سایر بیماری‌های متابولیکی منجر شود.