با نزدیک شدن به فصل زمستان، زنبورهای عسل وارد مرحلهای حساس از زندگی خود میشوند که به عنوان زمستانگذرانی شناخته میشود. این مرحله برای بقا و سلامت کلنی زنبورها از اهمیت بالایی برخوردار است. در زمستان، زنبورها به دلیل کاهش دما و نبود منابع غذایی بیرونی، نیاز به مدیریت دقیق انرژی و منابع غذایی دارند تا بتوانند تا فصل بهار زنده بمانند. در این دوره، زنبورها فعالیتهای عادی خود مثل پروازهای طولانی و جمعآوری شهد را متوقف کرده و به داخل کندو پناه میبرند. یکی از مهمترین اقدامات آنها برای حفظ دمای مناسب کندو، تشکیل یک خوشه متراکم به نام «خوشه زمستانی» است. زنبور در دمای پایین تر از 8 درجه سانتی گراد خوشه تشکیل می دهد. در این خوشه، زنبورها با قرار گرفتن نزدیک به هم و با حرکتهای کوچک بالها، دمای داخل کندو را به اندازهای حفظ میکنند که از یخزدگی آنها جلوگیری کند. زنبورهای حاضر در مرکز خوشه، که معمولاً زنبور ملکه نیز در میان آنهاست، گرمترین نقطه را در اختیار دارند و زنبورهای اطراف با حرکت درون خوشه، دمای آن را تعدیل میکنند. پیشنهاد می کنیم از Prody 400 پودر تقویت کننده ویژه زنبور عسل برای کاهش استرس زنبورها استفاده کنید. در ادامه این مطلب از موسسه داروسازی کاوش بایوتک می خواهیم به تمامی نکات مهم در خصوص زمستان گذرانی زنبور عسل بپردازیم. همراه ما باشید.
زمستان گذرانی زنبور عسل : تغذیه در فصل زمستان زنبور عسل
تغذیه در فصل زمستان نیز موضوع مهمی برای زنبورهای عسل است. از پاییز، زنبورها شروع به ذخیرهسازی شهد و گرده به صورت عسل و گرده خشک در داخل کندو میکنند تا در ماههای سرد، از این منابع غذایی به عنوان سوخت استفاده کنند. در این فصل، تغذیه زنبورها به عسلهای ذخیره شده و در صورت نیاز، تغذیه کمکیای که توسط زنبورداران فراهم میشود، محدود میشود.
زنبورداران نیز نقش مهمی در موفقیت زمستانگذرانی کلنی دارند. آنها با فراهم کردن محیطی مناسب، تقویت کلنی پیش از زمستان و کنترل بیماریها، به زنبورها کمک میکنند تا بدون مشکلات جدی از این مرحله عبور کنند. زمستانگذرانی موفق میتواند تضمینکننده شروع قوی و پرقدرت کلنی در بهار آینده باشد، به همین دلیل مدیریت و برنامهریزی صحیح برای این دوره بسیار حائز اهمیت است.
تغذیه زنبور عسل در فصل زمستان موضوع مرگ و زندگی زنبور است! زیرا در این فصل منابع غذایی طبیعی در دسترس نیستند و زنبورها ناچار به استفاده از ذخایر غذایی داخل کندو هستند. از پاییز، زنبورها با تبدیل شهد به عسل و ذخیره آن منبع غذایی کافی برای زمستان فراهم میکنند. این عسل ذخیره شده به عنوان سوختی برای زنبورها در روزهای سرد و هنگام تشکیل خوشه زمستانی عمل میکند. در صورت کمبود عسل یا نبود منابع کافی، زنبورداران میتوانند با افزودن تغذیه کمکی مثل شربت قند یا خمیر شیرین به زنبورها کمک کنند تا بدون مشکل این دوره سرد را پشت سر بگذارند.
اشتباه هات زنبور داران در زمستان گذرانی
در زمستانگذرانی زنبور عسل، برخی اشتباهات رایج زنبورداران میتواند کلنیها را با مشکلات جدی مواجه کند و حتی منجر به تلفات شود. یکی از این اشتباهات، عدم تأمین منابع غذایی کافی است؛ زنبورداران ممکن است میزان عسل ذخیرهشده را دستکم بگیرند و زنبورها در میانه زمستان با کمبود تغذیه روبرو شوند. اشتباه دیگر، قرار دادن کندوها در مکانهای نامناسب است که به کندوها اجازه نمیدهد در برابر باد، رطوبت و سرمای شدید محافظت شوند. همچنین، بازدیدهای مکرر و غیرضروری از کندو در زمستان میتواند موجب برهم زدن خوشه زمستانی و کاهش دمای داخل کندو شود، که برای زنبورها خطرناک است. عدم کنترل و پیشگیری از بیماریها و انگلها نیز از اشتباهات مهمی است؛ چون زنبورها در زمستان کمتر فعالاند، به آسانی نمیتوانند از خود در برابر بیماریها دفاع کنند. در نتیجه، این اشتباهات میتوانند تأثیر منفی زیادی بر بقای کلنی در طول زمستان و آمادگی آن برای بهار داشته باشند. اشتباهات زنبور دان در یک نگاه شامل موارد زیر می شود:
- کمبود منابع غذایی کافی
- قرار دادن کندوها در مکانهای نامناسب
- بازدیدهای مکرر و غیرضروری از کندو
- بستن کامل راه تهویه زنبورها که منجر به عرق کردن زنبور و از بین رفتن کلنی می شود.
- عدم کنترل و پیشگیری از بیماریها و انگلها
رابطه دما با زمستانگذرانی کندوی زنبور عسل
رابطه دمان با زمستان گذرانی زنبور عسل چیست؟ دمای محیط و داخل کند و نقش حیاتی در زمستانگذرانی زنبورهای عسل دارد. در دماهای بسیار سرد، زنبورها برای گرم نگه داشتن کندو به مصرف بیشتر انرژی نیاز دارند، که باعث کاهش سریعتر ذخایر غذایی میشود. زنبورها برای حفظ دمای داخلی مناسب، خوشه زمستانی تشکیل میدهند و با ایجاد حرارت از طریق لرزش بالها دما را تنظیم میکنند. با این حال، نوسانات دمایی شدید میتواند تعادل کندو را بر هم بزند و زنبورها را در معرض سرما قرار دهد. همین موضوع ممکن است منجر به تلفات شود. زنبورداران با کنترل شرایط محیطی، مانند عایقگذاری و حفاظت کندوها در برابر باد، میتوانند به پایداری دمایی کمک کنند و کلنیها را از آسیبهای احتمالی محفوظ نگه دارند. همانطور که گفتیم، زنبور عسل در دمای پایین تر از 8 درجه خوشه تشکیل می دهد. نکاتی در خصوص خوشه تشکیل شده توسط زنبور عسل در زمستان:
- مرکز خوشه گرم تر و سطح آن سردتر است.
- زنبورها مدام جای خود را در خوشه عوض می کنند.
- ملکه معمولا در مرکز خوشه قرار می گیرد.
- دمای خوشه بدون نوزاد بین 20 الی 36 درجه است.
- میانگین حرارت عادی در خوشه 29 درجه است.
نحوه پرورش و نگهداری زنبور عسل در زمستان
پرورش و نگهداری زنبور عسل در فصل زمستان نیازمند مراقبتهای ویژه ای است تا کندوها سالم و قوی باقی بمانند. یکی از مهمترین اقدامات، تأمین تغذیه کافی برای زنبورها است، زیرا آنها به عسل ذخیره شده در کندو برای تولید انرژی و حفظ دما نیاز دارند. همچنین، کندوها باید در مکانی قرار گیرند که از باد و رطوبت محافظت شوند و در صورت امکان، از عایق برای جلوگیری از نفوذ سرما استفاده شود. (این موضوع را با پوشاندن راه تهویه کلنی اشتباه نگیرید!) کنترل بیماریها و انگلها قبل از شروع فصل سرما نیز اهمیت بالایی دارد. چرا که در زمستان زنبورها فعالیت کمتری دارند و آسیبپذیرتر میشوند. با رعایت این نکات، زنبورها میتوانند به سلامت زمستان را سپری کرده و در بهار آینده شروعی پرقدرت داشته باشند.
نتیجه گیری
به طور کلی، موفقیت در زمستانگذرانی زنبورهای عسل به برنامهریزی دقیق و آگاهی زنبورداران از نیازهای کندو در فصل سرد وابسته است. با توجه به کاهش دما و نبود منابع طبیعی غذایی، تأمین تغذیه کافی، ایجاد شرایط مناسب دمایی و جلوگیری از بروز بیماریها از اولویتهای اصلی زنبورداران است. همچنین، کنترل و کاهش عوامل استرس زا مانند باد و رطوبت و استفاده از عایق مناسب، میتواند بقای کلنیها را در شرایط سخت زمستانی تضمین کند.
با رعایت این اصول و مراقبت دقیق، زنبورها نه تنها زمستان را با موفقیت پشت سر میگذارند، بلکه با آمادگی و انرژی کافی به استقبال فصل بهار میروند و میتوانند بهرهوری بالاتری داشته باشند که در نهایت به سودآوری و پایداری فعالیت زنبورداری کمک میکند.
برای زمستانگذرانی زنبورها، چه راهکاری برای جلوگیری از نوسانات دمایی شدید داخل کندو پیشنهاد میکنین که هم عملی باشه و هم هزینه زیادی نداشته باشه؟